คำศัพท์เชิงโลจิสติกส์สำคัญอย่างไร?
ในยุคที่การค้าระหว่างประเทศเติบโตอย่างรวดเร็ว “การขนส่งนำเข้าจีน–ไทย” ได้กลายเป็นเส้นทางธุรกิจยอดนิยมของผู้ประกอบการและเจ้าของแบรนด์รุ่นใหม่ที่ต้องการลดต้นทุนและเพิ่มกำไร แต่ก่อนเริ่มต้นนำเข้าสินค้า สิ่งสำคัญที่สุดอย่างหนึ่งคือ “ความเข้าใจในคำศัพท์โลจิสติกส์” ที่มักพบในขั้นตอนขนส่งและกรมศุลกากรฯ
ในบทความนี้ได้รวบรวมคำศัพท์โลจิสติกส์ที่พบบ่อยที่สุดในการขนส่งระหว่างจีน–ไทย พร้อมคำอธิบายแบบเข้าใจง่าย เพื่อให้ผู้เริ่มต้นสามารถนำไปใช้ได้จริงในทุกขั้นตอนของการนำเข้าสินค้าได้อย่างมั่นใจมากขึ้น
สารบัญ
คำศัพท์พื้นฐานเกี่ยวกับการสั่งสินค้า
คำศัพท์เกี่ยวกับรูปแบบการขนส่งสินค้า
ตัวอย่างคำศัพท์ตามขั้นตอนการนำเข้าสินค้าจากจีน-ไทย
ที่มาของคำศัพท์โลจิสติกส์และผู้บุกเบิกการขนส่ง
บทสรุป
Booking Ship / Air in Bangkok ?
Contact us for your chance.
คำศัพท์พื้นฐานเกี่ยวกับการสั่งสินค้า
ก่อนจะเริ่มต้นนำเข้าสินค้าจากจีน สิ่งที่มือใหม่ควรรู้คือ “คำศัพท์พื้นฐาน” ที่มักปรากฏอยู่ในเอกสารใบเสนอราคา ใบสั่งซื้อ หรือหน้าเว็บไซต์ของผู้ขาย คำศัพท์เหล่านี้ช่วยให้เข้าใจรายละเอียดของสินค้า ราคา และเงื่อนไขการซื้อ–ขายได้อย่างถูกต้อง คำศัพท์พื้นฐานที่สำคัญมีดังนี้ :
-
Dimension (ขนาดสินค้า) :
หมายถึง ขนาดกว้าง × ยาว × สูง ของสินค้า ใช้เพื่อคำนวณปริมาตรในการบรรจุและค่าขนส่งโดยเฉพาะ ซึ่งหากคุณสามารถทราบได้ถึงขนาดของสินค้าทุกๆ รายการที่ต้องการขนส่ง สามารถคำนวณค่าขนส่งโดยประมาณเพื่อจำกัดงบประมาณหรือขยายจำนวนสินค้าที่ต้องการนำเข้า-ส่งออก ได้มากยิ่งขึ้น เมื่อต้องเจอกับสินค้าจำนวนมาก -
Weight (น้ำหนัก)
ทั้ง Gross Weight (น้ำหนักรวมกล่อง) และ Net Weight (น้ำหนักสินค้าจริง) ซึ่งมีผลโดยตรงต่อการคำนวณค่าขนส่งสินค้า และการทำรายการสินค้าลงบน Packing List ได้ง่ายขึ้น
-
Unit Price (ราคาต่อหน่วย)
ราคาสินค้าต่อ 1 ชิ้น หรือ 1 หน่วย เป็นข้อมูลสำคัญในใบเสนอราคา (Invoice) และใบสั่งซื้อ (Purchase Order) ซึ่งส่งผลต่อการนำไปคำนวณการจ่ายภาษีอากรขาเข้าในประเทศ และภาษีมูลค่าเพิ่มต่างๆ ในเอกสารที่เกี่ยวข้อง เพื่อไม่ให้มีการชำระค่าอากรที่มากเกินความจำเป็น ดังนั้น “ราคา” จึงเป็นหนึ่งในข้อมูลหลักที่คุณไม่ควรมองข้าม
-
MOQ – Minimum Order Quantity (จำนวนสั่งซื้อขั้นต่ำ)
จำนวนสินค้าขั้นต่ำที่โรงงานกำหนดให้สั่งในแต่ละรอบผลิต โดยมักแตกต่างกันไปในแต่ละประเภทสินค้า ซึ่งหากต้องการสั่งผลิตสินค้าในประเทศจีน สิ่งแรกที่ควรค้นหาให่ได้คือผู้ผลิตที่มีจำนวนขั้นต่ำที่เหมาะสมกับสินค้าของคุณ เพราะนอกจากจะทำให้ประหยัดต้นทุนสินค้าโดยสิ้นเปลือง ยังสามารถเตรียมการวางแผนในการสั่งสินค้าได้ง่ายขึ้นอีกด้วย
-
INVOICE ( ใบกำกับราคาสินค้า)
เอกสารสำคัญที่ผู้ขาย หรือ ผู้ผลิตสินค้า จัดทำให้กับผู้ซื้อเมื่อมีคำสั่งซื้อหลายรายการ หรือมีการสั่งผลิตสินค้าเป็นพิเศษ โดยจะระบุรายละเอียดสินค้าเบื้องต้น ภาพสินค้า ราคา จำนวน และวันที่ออกคำสั่งซื้อ
-
Quotation (ใบเสนอราคา)
เอกสารเสนอราคาสินค้าเบื้องต้น แบบไม่เป็นทางการ ก่อนแก้ไขราคาหรือปรับส่วนลด ทั้งนี้ จะมีการระบุเงื่อนไขการสั่งซื้อและเงื่อนไขการขนส่งอยู่ภายในใบนี้ เพื่อป้องกันสิทธิการซื้อขายระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย ให้เป็นไปตามที่กำหนด
-
Lead time (ระยะเวลาจัดส่ง)
ระยะเวลาที่ผู้ขาย จัดเตรียมสินค้าก่อนส่งออกจากโรงงานผลิต หรือคลังสินค้าของบริษัท ซึ่งในส่วนนี้ จะไม่ได้นับรวมระยะเวลาขนส่ง เป็นการคาดคะเนย์ในการเตรียมสินค้า บรรจุ แพ็คกิ้ง และรีเช็คสินค้า
ขนส่งสินค้าจากจีน - ถูกกฏหมาย100%
คำศัพท์เกี่ยวกับรูปแบบการขนส่งในปัจจุบัน
ผู้ประกอบการมือใหม่มักสับสนกับคำศัพท์ต่าง ๆ ที่ใช้ในวงการโลจิสติกส์ ซึ่งแต่ละคำล้วนมีความหมายเฉพาะตัว และส่งผลโดยตรงต่อระยะเวลาและต้นทุนในการนำเข้าสินค้า โดยมีคำศัพท์ที่สำคัญในด้านการขนส่งเบื้องต้น ดังนี้ :
-
FCL (Full Container Load)
หมายถึง การเช่าตู้คอนเทนเนอร์ทั้งตู้สำหรับสินค้าหลากหลายรายการ เหมาะกับสินค้าปริมาณมาก ทั้งนี้ Container ต่างๆ จะมีขนาดที่แตกต่างกัน และราคาที่ต่างกัน
-
LCL (Less than Container Load)
หมายถึง การขนส่งแบบรวมตู้หรือ “แชร์พื้นที่ในคอนเทนเนอร์” ร่วมกับผู้นำค้ารายอื่น เหมาะสำหรับผู้ที่นำเข้าสินค้าจำนวนน้อย เพื่อประหยัดค่าใช้จ่ายในการนำเข้าสินค้าในหลายๆ ประเภท ทั้งนี้ จำเป็นจะต้องพึ่งตัวแทนผู้นำเข้าอย่างเป็นทางการ เพื่อจัดการด้านภาษีอากรและภาษีมูลค่าเพิ่ม แม้จะเป็นสินค้าเพียงชิ้นเดียวก็ตาม
-
Sea Freight (ขนส่งทางเรือ)
เป็นรูปแบบการขนส่งยอดนิยมสำหรับสินค้าจากจีน–ไทย เพราะมีต้นทุนต่อหน่วยต่ำ เหมาะกับสินค้าขนาดใหญ่หรือมีน้ำหนักมาก แต่ใช้ระยะเวลาในการขนส่งที่นานกว่าช่องทางอื่นๆ
-
Air Freight (ขนส่งทางอากาศ)
เหมาะกับสินค้าที่ต้องการความรวดเร็ว เช่น สินค้าประเภทยาและน้ำหอม อะไหล่ หรือสินค้าที่ต้องการรักษาอุณหภูมิและเสื่อมลงได้ง่ายกว่าสินค้าอื่นๆ แต่มีค่าใช้จ่ายสูงที่สุดในบรรดาช่องทางทั้งหมด
-
Land Freight (ขนส่งทางบก)
การขนส่งสินค้าผ่านรถบรรทุกจากจีนตอนใต้เข้าสู่ประเทศไทย เหมาะสำหรับสินค้าทั่วไปที่ต้องการระยะเวลาขนส่งที่รวดเร็วกว่าทางเรือ ราคาที่พอประมาณ และไม่ต้องผ่านท่าเรือ แต่ยังคงจำเป็นต้องใช้ช่องทางในการขนส่งทางด่านรถ ในแต่ละประเทศต่างๆ เช่น เวียดนาม / ลาว / พม่า ฯ
-
ETD : Estimate time Departure (วันที่คาดการณ์ว่าเรือจะเดินทางออก)
-
ETA : Estimate time Arrival (วันที่คาดการณ์ว่าเรือจะถึงปลายทางที่กำหนด)
ตัวอย่างคำศัพท์ตามขั้นตอนการนำเข้าสินค้าจากจีน–ไทย
การเข้าใจคำศัพท์เพียงอย่างเดียวอาจยังไม่พอ สิ่งสำคัญคือการรู้ว่า
“คำเหล่านี้ถูกใช้ในขั้นตอนไหนของกระบวนการนำเข้า”
ในเนื้อหาส่วนนี้ เราจะกล่าวถึงกรณีที่มักพบเห็นคำศัพท์ในการขนส่งได้บ่อย ในเคสการดำเนินงานด้านโลจิสติกส์ เพื่อเป็นแนวทางในการศึกษาข้อมูลให้ละเอียดมากขึ้น
1. ขั้นตอนการสั่งซื้อสินค้า (Ordering Process)
ในช่วงเริ่มต้นของการนำเข้า ผู้ซื้อจะต้องสื่อสารกับผู้ขายหรือโรงงานในจีนเพื่อขอข้อมูลสินค้า ราคา และเงื่อนไขการผลิต คำศัพท์ที่มักใช้ได้แก่:
-
Quotation (ใบเสนอราคา) — เอกสารที่ผู้ขายเสนอราคาสินค้า ระบุจำนวน ราคา เงื่อนไขการชำระเงิน และระยะเวลาการผลิต
-
Purchase Order – P/O (ใบสั่งซื้อสินค้า) — เอกสารที่ผู้ซื้อออกเพื่อยืนยันการสั่งสินค้าอย่างเป็นทางการ
-
Invoice (ใบกำกับสินค้า) — ใช้หลังจากมีการยืนยันการสั่งซื้อ เป็นเอกสารที่มีผลทางบัญชีและใช้ประกอบการชำระเงิน
2. ขั้นตอนการขนส่งสินค้า (Shipping Process)
เมื่อสินค้าผลิตเสร็จ โรงงานหรือผู้ส่งออกจะจัดเตรียมเอกสารสำหรับการขนส่ง ซึ่งเอกสารเหล่านี้มีผลโดยตรงต่อการผ่านศุลกากรและการติดตามสินค้า ซึ่งขั้นตอนเหล่านี้ มักพบเห็นได้ในการทำงานของ Frieght Forwarder
-
B/L – Bill of Lading (ใบตราส่งสินค้า) — เอกสารหลักของการขนส่งทางเรือ ใช้ยืนยันว่ามีการส่งสินค้าออกจากท่าเรือจีนจริง
-
D/O – Delivery Order (ใบปล่อยสินค้า) — เอกสารที่ผู้นำเข้าต้องใช้เพื่อนำสินค้าออกจากท่าเรือปลายทางในประเทศไทย
-
AWB – Air Waybill (ใบตราส่งทางอากาศ) — เอกสารใช้กับการขนส่งทางอากาศแทน Bill of Lading
3. ขั้นตอนการตรวจและรับสินค้า (Inspection & Customs Process)
เมื่อสินค้ามาถึงประเทศไทย ขั้นตอนสุดท้ายคือการตรวจสอบสินค้าและเอกสารทางศุลกากร เพื่อให้ผ่านการปล่อยสินค้าอย่างถูกต้อง โดยคำศัพท์ที่มักพบในขั้นตอนนี้ได้แก่:
-
P/L – Packing List (รายการบรรจุสินค้า) — เอกสารที่แสดงรายละเอียดการจัดสินค้าในกล่องหรือพาเลท ใช้ตรวจสอบกับสินค้าจริง
-
HS Code (รหัสพิกัดศุลกากร) — รหัสมาตรฐานที่ใช้ระบุประเภทสินค้าเพื่อคำนวณภาษีนำเข้า
-
F/E – Foreign Exchange (อัตราแลกเปลี่ยนเงินตรา) — ใช้ในการคำนวณมูลค่าสินค้านำเข้าที่ชำระเป็นเงินต่างประเทศ
-
Import Duty (ภาษีนำเข้า) — ภาษีที่ผู้ซื้อในไทยต้องจ่ายให้กรมศุลกากร เพื่อปล่อยสินค้าจากท่า
ที่มาของคำศัพท์โลจิสติกส์ และผู้บุกเบิกแนวคิดการขนส่งสมัยใหม่
🔸จุดกำเนิดของคำว่า “Logistics”
คำว่า Logistics มาจากภาษาฝรั่งเศส “logistique” ซึ่งเกิดขึ้นในช่วงศตวรรษที่ 17 ใช้ในวงการทหารเพื่ออธิบาย “กระบวนการขนส่งและจัดเก็บเสบียง” ให้กองทัพ ภายหลังในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 คำนี้ถูกนำมาใช้ในภาคธุรกิจ เพื่อจัดการ “การขนส่งสินค้าและทรัพยากร” ให้มีประสิทธิภาพที่สุด และยังมีคำศัพท์อีกหลากหลายคำ ที่มีต้นกำเนิดจากภาษาในยุคเก่า ที่สืบทอดมายังปัจจุบัน เช่น :
-
Freight (ค่าขนส่ง):
มีรากศัพท์จากภาษาอังกฤษโบราณ “fraht” หรือ “fracht” ที่หมายถึง “การบรรทุก”
-
Bill of Lading (ใบตราส่งสินค้า):
ปรากฏครั้งแรกในอังกฤษช่วงปี ค.ศ. 1390 ใช้เป็นเอกสารยืนยันว่ามีการรับสินค้าลงเรือจริง
-
Invoice (ใบกำกับสินค้า):
มาจากภาษาฝรั่งเศส “envoi” หมายถึง “การส่ง” หรือ “เอกสารที่แนบไปกับการส่งของ”
-
Cargo:
มาจากคำภาษาสเปน “cargar” ที่หมายถึง “การบรรทุกขึ้นเรือ” ซึ่งต่อมากลายเป็นรากศัพท์หลักของวงการเดินเรือทั่วโลก
บุคคลสำคัญที่มีส่วนพัฒนาโลจิสติกส์โลก
🔹 1. Malcom McLean (1913–2001 / สหรัฐอเมริกา 🇺🇸 )
ผลงานเด่น:
ผู้คิดค้น “ระบบขนส่งตู้คอนเทนเนอร์สมัยใหม่” (Containerization)-
ปี 1956 เป็นปีที่สร้างเรือขนส่ง Ideal X ลำแรกของโลกที่ใช้คอนเทนเนอร์เหล็กแทนการขนสินค้าทีละชิ้น เพื่อลดระยะเวลาในการขนส่งสินค้าครั้งละหลายชิ้น และยังสามารถส่งสินค้าไปยังเขตแต่ละพื้นที่ได้ในครั้งเดียว
-
ผลงานนี้เป็นต้นกำเนิด ที่ลดเวลาขนส่งลงกว่า 90% และเป็นรากฐานของระบบ FCL/LCL ในปัจจุบันของวงการโลจิสติกส์
-
-
2. Taiichi Ohno (1912–1990 ญี่ปุ่น 🇯🇵)
ผลงานเด่น: บิดาแห่งระบบ Just-In-Time (JIT) และ Lean Manufacturing ที่ใช้ใน Toyota-
เป็นผู้พัฒนาแนวคิด “ผลิตเมื่อจำเป็น และส่งเมื่อถึงเวลา” เพื่อลดการผลิตมากจนสินค้าค้างสต๊อก และลดต้นทุนการเก็บสินค้าระยะสั้นได้มากขึ้น
-
แนวคิดนี้กลายเป็นพื้นฐานของโลจิสติกส์เชิงลีน (Lean Logistics) ที่เป็นการพัฒนาแนวคิดการขนส่งสินค้ายึดตามหลัก “สินค้าไม่สูญเปล่า”
ทำให้ช่วยลดค่าใช้จ่ายในการจัดการพื้นที่สินค้ามากขึ้นในห่วงโซ่อุปทานสินค้าที่มีการผลิตซ้ำทุกชนิด
-
-
Jeff Bezos (1964–ปัจจุบัน สหรัฐอเมริกา 🇺🇸)
ผลงานเด่น: ผู้ก่อตั้งแพลตฟอร์มยักษ์ใหญ่อย่าง Amazon และผู้ปฏิวัติระบบ “E-Commerce Logistics”-
เขาเป็นผู้บุกเบิกแนวคิด Same-Day Delivery และระบบคลังสินค้าอัตโนมัติ (Automated Fulfillment Center)
-
ปัจจุบัน Amazon เป็นผู้นำด้าน AI Logistics และ Predictive Delivery System ที่ส่งผลให้เกิดเป็นมาตรฐานการสั่งซื้อสินค้าไปทั่วโลกที่ขึ้นชื่อด้านความปลอดภัยในสินค้า และระบบการสั่งซื้อสินค้าที่รองรับได้หลากหลายภาษา รวมไปถึงการชำระค่าสินค้าด้วยสกุลเงินหลายหน่วย
-
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
บทสรุป
คำศัพท์โลจิสติกส์ที่เราใช้กันในปัจจุบัน ไม่ได้เกิดขึ้นเพียงเพื่อการสื่อสารในวงการขนส่งเท่านั้น แต่เป็นผลลัพธ์จากพัฒนาการของระบบการค้าโลกตลอดหลายศตวรรษ ตั้งแต่ยุคเรือสินค้าโบราณจนถึงการขนส่งผ่าน Container รวมถึงแนวคิดอื่นๆ ในระบบการจัดการโลจิสติกส์เชิงกลยุทธ์ ทุกแนวคิดเหล่านี้ล้วนช่วยผลักดันให้โลกโลจิสติกส์ก้าวสู่ยุคดิจิทัลและอัตโนมัติในปัจจุบัน คำศัพท์ทุกคำในวงการโลจิสติกส์ ล้วนเชื่อมโยงกับการพัฒนาเศรษฐกิจที่แม้ว่าคุณจะเป็นมือใหม่ในวงการธุรกิจ ขนส่งนำเข้า-ส่งออก ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่าเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ควรรู้เอาไว้ให้มากที่สุด
การขนส่ง-นำเข้าสินค้า จำเป็นจะต้องใช้ความรู้และประสบการณ์จากผู้เชี่ยวชาญในการขนส่งสินค้าอย่างถูกต้องตามกฏหมาย มิฉะนั้นอาจเกิดผลเสียมากมายที่ตามมา หรืออาจทำให้สินค้าสูญหายจำนวนมหาศาลได้ในครั้งเดียว ดังนั้น พวกเรา JIN GLOBAL LOGISTICS เป็นผู้ให้บริการโลจิสติกส์ครบวงจร ในการนำเข้า-ส่งออกระหว่างประเทศ โดยมีทีมงานที่เป็นผู้ช่วยดำเนินการขนส่งสินค้าพร้อมจัดทำเอกสารอย่างครบถ้วน 100% ทำให้สามารถวางใจได้ว่า Shipment ของคุณในทุกๆ ชิ้น จะสามารถส่งถึงมือได้อย่างปลอดภัยและไร้ข้อกังวล
